Adam Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 roku w Zaosiu koło Nowogródka, na Litwie. Był synem Mikołaja Mickiewicza i Barbary z Majewskich.

W 1807 roku Mickiewicz rozpoczął naukę w powiatowej szkole powszechnej u ojców dominikanów w Nowogródku. W 1815 roku wstąpił na Uniwersytet Wileński (tam uzyskał wykształcenie w zakresie filologii klasycznej, literatury ojczystej i historii. W czasie studiów (w 1817 roku) Mickiewicz założył wraz z przyjaciółmi Towarzystwo Filomatów, czyli „miłośników wiedzy”, mające charakter spiskowy. Głównymi hasłami Towarzystwa były „ojczyzna, nauka, cnota”.

W 1819 roku Adam Mickiewicz rozpoczął pracę jako nauczyciel w szkole średniej w Kownie. Wtedy też poznał Marylę Wereszczakównę. Zakochał się w niej bez pamięci, lecz matka Maryli miała już dla niej upatrzoną „lepszą partię” – hrabiego Wawrzyńca Puttkamera. Zawód miłosny i dodatkowo śmierć matki sprawiły, że na początku lat dwudziestych, Mickiewicz napisał takie przepełnione smutkiem i żalem dzieła jak IV część „Dziadów”.

W 1822 roku, w Wilnie, ukazał się pierwszy zbiór wierszy Mickiewicza, „Poezyje”. Rok później został wydany kolejny zbiór wierszy, również zatytułowany „Poezyje”.

Jednak w życiu poety pojawiły się problemy. W 1821 roku, w wyniku prześladowań Polaków na Litwie, został aresztowany i osadzony w więzieniu w Wilnie. Przebywał w więzieniu od 23 października 1823 roku aż do procesu sądowego (21 kwietnia 1824 roku), a następnie, na mocy wyroku, został zesłany w głąb Rosji.

W 1829 roku opuścił Rosję i wyjechał do Niemiec, a potem do Rzymu. Tam, w 1830 roku, Mickiewicz dowiedział się o wybuchu w Polsce powstania listopadowego, lecz nie wziął w nim udziału. Potem, po upadku powstania, wziął udział w Wielkiej Emigracji, wyjeżdżając najpierw do Drezna (w 1832 roku, wtedy też stworzył III część „Dziadów”), a potem do Paryża.

W stolicy Francji, w 1834 roku, napisał „Pana Tadeusza”. Dokładnie 22 lipca 1834 roku Mickiewicz pojął za żonę Celinę Szymanowską, z którą doczekał się sześciorga dzieci.

W 1839 roku poeta wyjechał do Lozanny, do Szwajcarii, aby objąć katedrę profesora literatury rzymskiej na tamtejszym uniwersytecie, lecz już  w 1840 roku zdecydował się na powrót do Paryża.

W latach 1840 – 1844 wykładał jako profesor w katedrze literatur słowiańskich w paryskiej Collłge de France. W 1844 roku został usunięty z uczelni, a w 1848 roku, na wieść o wybuchu Wiosny Ludów, Mickiewicz wyjechał do Rzymu. Tam próbował utworzyć ochotniczy legion polski (tak zwany Legion Mickiewicza).

Po powrocie do Paryża współtworzył z przyjaciółmi pismo „Trybuna Ludów”. Po jego likwidacji zaczął pracować jako bibliotekarz w paryskiej Bibliotece Arsenału.

W 1855 roku, Mickiewicz dowiedział się o wybuchu wojny krymskiej (między Francją, Anglią, a Rosją). Wyjechał więc do Konstantynopola (zostawiając szóstkę nieletnich dzieci w Paryżu), aby stworzyć oddziały polskie, mając wystąpić przeciwko Rosji. Tam zmarł 26 listopada 1855 roku, najprawdopodobniej na cholerę.

Rok później jego prochy zostały przewiezione do Paryża, a dopiero w 1890 roku do Krakowa, gdzie spoczywają w podziemiach katedry na Wawelu.